Tiêu chuẩn ISO/TS 16949 được xây dựng bởi Hiệp hội ôtô quốc tế (IATF) - The International Automotive Task Force.
Hiệp hội ô tô quốc tế (IATF) bao gồm các nhà sản xuất ôtô như: BMW, Daimler, Chryster, Fiat, Ford, General Motor, PSA Peugeot-Citroen,... và các hiệp hội thương mại quốc gia: AIAG (Mỹ), VDA (Đức), SMMT (Anh), ENFIA (Ý), FIEV (Pháp), hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản (JAMA).
1. Lịch sử của IATF 16949
Tiền thân: QS-9000 và các tiêu chuẩn quốc gia riêng lẻ
Trước khi có một tiêu chuẩn chung toàn cầu cho ngành ô tô, các nhà sản xuất ô tô lớn như:
- Ford, GM, Chrysler (Mỹ) sử dụng QS-9000
- PSA, Renault (Pháp) sử dụng EAQF
- Volkswagen, BMW (Đức) sử dụng VDA 6.1
- Fiat (Ý) sử dụng AVSQ
Mỗi hãng đều yêu cầu nhà cung cấp tuân thủ một tiêu chuẩn riêng, gây khó khăn lớn cho chuỗi cung ứng toàn cầu khi phải đáp ứng nhiều hệ thống quản lý khác nhau.
Ban hành vào tháng 3 năm 2002 thay thế cho tiêu chuẩn cũ ISO/TS 16949:1999
Tiêu chuẩn ISO/TS 16949:2002 quy định các yêu cầu hệ thống quản lý chất lượng đối với thiết kế/phát triển, sản xuất, lắp ráp và các dịch vụ liên quan đến ngành công nghiệp ôtô.
Tiêu chuẩn ISO/TS 16949:2002 là quy định kỹ thuật phù hợp với tiêu chuẩn HTQLCL ngành công nghiệp ôtô toàn cầu như: QS 9000 (Mỹ), VDA6.1 (Đức), EAQF (Pháp), AVSQ (Ý) với mục đích loại bỏ nhiều chứng nhận nhằm thoả mãn yêu cầu của nhiều khách hàng.
Đây không phải là tiêu chuẩn bắt buộc cho các nhà sản xuất ôtô trên thế giới.
Ra đời của ISO/TS 16949 (năm 1999)
Để khắc phục sự phân mảnh tiêu chuẩn trong ngành ô tô, một nhóm các nhà sản xuất ô tô lớn đã thành lập tổ chức IATF – International Automotive Task Force, gồm các hãng như:
Ford, GM, Daimler, Volkswagen, BMW, PSA, Renault, Fiat-Chrysler, Toyota, v.v.
Năm 1999, IATF cùng với ISO công bố tiêu chuẩn ISO/TS 16949 (Technical Specification – đặc tả kỹ thuật), kết hợp yêu cầu của ISO 9001 với các yêu cầu bổ sung chuyên biệt cho ngành ô tô.
Các phiên bản ISO/TS 16949
- 1999: Phiên bản đầu tiên – ISO/TS 16949:1999
- 2002: Phiên bản ISO/TS 16949:2002 (căn cứ trên ISO 9001:2000)
- 2009: Phiên bản ISO/TS 16949:2009 (dựa trên ISO 9001:2008)
- 2016: Phiên bản ISO/TS 16949:2016, Năm 2016, nhằm nâng cấp tiêu chuẩn lên mức cao hơn, IATF đã tách khỏi ISO và công bố tiêu chuẩn chính thức. Tiêu chuẩn này hoàn toàn thay thế ISO/TS 16949 và tích hợp hoàn toàn với ISO 9001:2015, nhưng không lặp lại nội dung ISO 9001, mà chỉ nêu thêm các yêu cầu bổ sung cho ngành ô tô.
2. LỢI ÍCH ÁP DỤNG IATF 16949:2016
Tiếp cận thị trường toàn cầu
- IATF 16949 là yêu cầu bắt buộc của các hãng ô tô lớn (OEM) và các nhà cung ứng cấp 1.
- Doanh nghiệp có chứng nhận này được công nhận toàn cầu, giúp mở rộng cơ hội kinh doanh và hợp tác quốc tế.
Nâng cao chất lượng sản phẩm
- Tiêu chuẩn yêu cầu doanh nghiệp kiểm soát chặt từ thiết kế đến sản xuất.
- Áp dụng các công cụ chất lượng như APQP, FMEA, SPC, MSA, PPAP giúp giảm sai sót, tăng độ tin cậy của sản phẩm.
Giảm thiểu chi phí sản xuất và lãng phí
- Việc kiểm soát quy trình hiệu quả giúp giảm phế phẩm, lỗi sản xuất, tái làm.
- Cải thiện hiệu suất thiết bị (OEE), bảo trì phòng ngừa làm giảm thời gian dừng máy.
Tăng sự hài lòng của khách hàng
- IATF 16949 chú trọng đến việc đáp ứng yêu cầu và mong đợi của khách hàng.
- Cơ chế phản hồi nhanh với sự cố hiện trường giúp củng cố niềm tin và sự trung thành của khách hàng.
Cải tiến liên tục và kiểm soát rủi ro
- Doanh nghiệp áp dụng các nguyên tắc PDCA, quản lý rủi ro (risk-based thinking) để liên tục cải tiến.
- Dự báo và ngăn ngừa sự cố thay vì xử lý sau khi xảy ra.
Tăng cường năng lực nhân sự và tổ chức
- Đào tạo, đánh giá năng lực định kỳ giúp đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp hơn.
- Quy trình rõ ràng, trách nhiệm minh bạch giúp tổ chức hoạt động hiệu quả hơn.
Nâng cao uy tín và hình ảnh doanh nghiệp
- Có chứng nhận IATF 16949 giúp doanh nghiệp tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, hiện đại.
- Đây là một lợi thế cạnh tranh lớn trong đấu thầu, hợp tác và mở rộng sản xuất.